Ομιλία Μολότοφ στην 7η Σύνοδο του Ανώτατου Σοβιέτ (01/08/1940)

Η ομιλία του Προέδρου του Συμβουλίου των Λαϊκών Επιτρόπων και Λαϊκού Επιτρόπου επί των Εξωτερικών της ΕΣΣΔ Μολότοφ στο Ανώτατο Σοβιέτ την 1η Αυγούστου 1940 γίνεται τη στιγμή που στην Ευρώπη έχει συνθηκολογήσει η Γαλλία, και που η ΕΣΣΔ έχει ανακτήσει τα καταληφθέντα από τη Ρουμανία εδάφη της στη Βεσσαραβία. Γίνεται, επίσης, εν μέσω των τελευταίων σταδίων της ενταξιακής διαδικασίας της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας στη Σοβιετική Ένωση, μετά από τη “βαλτική άνοιξη” του Ιούνη του 1940, όπου ειρηνικές λαϊκές εξεγέρσεις ανέτρεψαν τα αντιδραστικά και ημιφασιστικά καθεστώτα, αναδεικνύοντας φιλοσοβιετικές κυβερνήσεις.

Σχετικά με την ιστορία των τριών αυτών λαϊκών εξεγέρσεων, αν και θα ακολουθήσουν -μέχρι τον επόμενο Αύγουστο, οπότε και συμπληρώνονται 75 χρόνια από την ένταξη των χωρών αυτών στη Σοβιετική Ένωση- αναλυτικά άρθρα-έρευνες για μία προς μία τις περιπτώσεις, αρκεί να ειπωθεί το εξής σημαντικό για τις εξεγέρσεις του αύριο στις οποίες όλοι ελπίζουμε. Ότι για να πετύχουν, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη διεθνή κατάσταση, τη θέση της χώρας τους στις διεθνείς εξελίξεις, να έχουν μια άποψη για τον διεθνή προσανατολισμό της χώρας τους, δεδομένων των -καλών ή κακών-γειτόνων, μεγάλων δυνάμεων κλπ και να επιδιώκουν να έχουν ως και συμμαχίες, όχι μόνο με κινήματα άλλων χωρών, αλλά και με ολόκληρα κράτη, ή, έστω, ως εφεδρείες, εκμεταλλευόμενα ως και διακρατικές αντιθέσεις, υπαρκτές ή εν δυνάμει. Κι αυτό γιατί, δυστυχώς σήμερα, παρά την πολύτιμη εμπειρία του 20ού αιώνα, πολλοί που μιλάνε για εξεγέρσεις, επαναστάσεις, σοσιαλισμό, κομμουνισμό κλπ, δεν παίρνουν καμία θέση στα προαναφερθέντα, στεκόμενοι μόνο στη βασική αντίθεση κεφάλαιο-εργασία, και πέραν τούτου ουδέν. Δεν αναγνωρίζουν ούτε καν τις έννοιες “χώρες” ή “λαός”. Έτσι, όμως, δεν υπάρχει περίπτωση στον αιώνα τον άπαντα να πείσουν τους συμπολίτες τους ώστε αυτοί να συμμετέχουν στην εξέγερση, ή έστω να επιδείξουν στοιχειώδη ανοχή…

Ο Μολότοφ αναφέρεται στην ένταξη των χωρών αυτών, αλλά από τη σκοπιά της εξωτερικής πολιτικής.

Σε κάθε περίπτωση, όντας πια Αύγουστος του 1940, ο Μολότοφ αναφέρεται ευθέως πια στην ανάγκη προετοιμασίας της ΕΣΣΔ για πόλεμο. Είναι, άλλωστε, η περίοδος που η ΕΣΣΔ παρακολουθει σιωπηρά (μέχρι τη συνάντηση Μολότοφ-Χίτλερ το Νοέμβρη του 1940) τη μεταφορά στρατευμάτων της ναζιστικής Γερμανίας στη Φινλανδία, κατά παράβαση των συμφώνων που είχε και με τις δύο χώρες.

***

Οι τέσσερις μήνες που έχουν περάσει από την 6η Σύνοδο του Ανώτατου Σοβιέτ είναι εξαιρετικά σημαντικοί, εξαιτίας των γεγονότων που έχουν συμβεί στην Ευρώπη. Ως αποτέλεσμα των στρατιωτικών επιχειρήσεων που διεξήχθησαν από τη Γερμανία, πρώτα στη Νορβηγία και τη Δανία, έπειτα στο Βέλγιο και την Ολλανδία, και τελευταία στο έδαφος της Γαλλίας, ο πόλεμος στην Ευρώπη έλαβε ευρείες διαστάσεις. Στις 10 Ιούνη η Γερμανία ενώθηκε με την Ιταλία η οποία κήρυξε τον πόλεμο στη Μεγάλη Βρετανία και τη γαλλία. Έτσι, η 4η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δύναμη εισήλθε στον πόλεομ. Μετά την πρόσφατη άνοιξη, ο πόλεμος αναπτύσσεται γρήγορα.

Δίχως να σταθώ στα γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Νορβηγία, τη Δανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία, θέλω ιδιαίτερα να επισημάνω τη γρήγορη ήττα και συνθηκολόγηση της Γαλλίας. Εντός ενός μηνός ή έξι εβδομάδων, ο γερμανικός στρατός, όχι μόνο έκαμωε την αντίσταση της Γαλλίας, αλλά την υποχρέωσε να υπογράψει εκεχειρία, υπό τους όρους της οποιας το μεγαλύτερο τμήμα του εδάφους της, συμπεριλαμβανομένου του Παρισιού, παραμένει υπό την κατοχή των γερμαικών στρατευμάτων. Παρ’ όλα αυτά, παρότι πέτυχε την εκεχειρία, η Γαλλία δεν έχει ακόμα αποκτήσει την ειρήνη. Τίποτα δεν είναι ακόμα γνωστό για τους όρους της ειρήνευσης.Από τους δύο Συμμάχους που αντιπαρατέθηκαν στη Γερμανία και την Ιταλία, μόνο η Μεγάλη Βρετανία έχει παραμείνει, και έχει αποφασίσει να συνεχίσει τον πόλεμο βασιζόμενη στη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Δεν χρειάζεται να σταθώ εδώ σε όλες τις αιτίες που έφεραν την ήττα της Γαλλίας, η οποία αποκάλυψε την εξαιρετική της αδυναμία στον πόλεμο. Ξεκάθαρα, η αιτία δεν έγκειται μόνο στην κακή στρατιωτική προετοιμασία, παρότι αυτή η αιτία έχει καταστεί παγκοσμίως γνωστή. Εξαιρετικής σημασίας ήταν επίσης το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τη Γερμανία, οι ιθύνοντες κύκλοι στη Γαλλία αντιμετώπισαν πολύ ελαφριά το ρόλο και το βάρος της Σοβιετικής Ένωσης στα ευρωπαϊκά ζητήματα. Τα γεγονότα των τελευταίων μηνών έχουν ξεκάθαρα αποδείξει κάτι παραπάνω. Έχουν αποδείξει ότι οι ιθύνοντες κύκλοι στη Γαλλία δεν βρίσκονταν σε επαφή με το Γαλλικό λαό και ότι, αντί να βασίζονται στην υποστήριξη από τον τελευταίο, τον φοβόντουσαν-έναν λαό ο οποίος επάξια φημίζεται για την αγάπη του για την ελευθερία, με ένδοξες επαναστατικές παραδόσεις. Αυτή ήταν μια από τις σοβαρές αιτίες που προκάλεσαν την αδυναμία της Γαλλίας η οποία τώρα αποκαλύφτηκε.

Ο λαός της Γαλλίας αντιμετωπίζει τώρα το δύσκολο καθήκον της επούλωσης των πληγών που προκλήθηκαν από τον πόλεμο και, έπειτα από αυτή, το καθήκον της αναγέννησης η οποία, ωστόσο, δεν μπορεί να επιτευθεί με τις παλιές μεθόδους. Στο πόλεμό της εναντίον των Συμμάχων, η Γερμανία κατήγαγε μεγάλες επιτυχίες, όμως δεν έχει ακόμα πετύχει τον κύριό της στόχο- τον τερματισμό του πολέμου με όρους που αυτή θεωρεί επιθυμητούς.

Στις 19 Ιούλη, ο Καγγελάριος του Ράιχ της Γερμανίας απευθύνθηκε εκ νέου στη Βρετανία με μια έκκληση για συμβιβασμό για την ειρήνη, όμως η Βρετανική κυβέρνηση, όπως ξέρουμε, απέρριψε αυτή την πρόταση. Η Βρετανική κυβέρνηση ερμήνευσε αυτή την πρόταση ως απαίτηση για συνθηκολόγηση της Βρετανίας και δήλωσε, στην απάντησή της, ότι θα συνεχίσει τον πόλεμο μέχρι η Βρετανία να πετύχει τη νίκη. Προχώρησε μάλιστα, τόσο, ώστε να διακόψει τις διπλωματικές της σχέσεις με τη Γαλλία, το χτεσινό της σύμμαχο.Αυτό σημαίνει ότι η Κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας δεν επιθυμεί να παραιτηεί των αποικιών τις οποίες η Βρετανία κατέχει σε όλα τα μέρη της υφηλίου κια δηλώνει ότι είναι προετοιμασμένη να συνεχίσει τον πόλεμο για παγκόσμια ηγεμονία, παρά το γεγονός ότι μετά την ήττα της Γαλλίας και την είσοδο της Ιταλίας στον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας, αυτός ο αγώνας έχει σημαντικά μεγαλύτερες δυσκολίες για τη Βρετανία.

Ο πρώτος χρόνος του Ευρωπαϊκού χπολέμου συμπληρώνεται, όμως το τέλος αυτού του πολέμου δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Είναι πιο πιθανό ότι τώρα βρισκόμαστε σητν παραμονή μιας νέας φάσης εντατικοποίησης του πολέμου μεταξύ Γερμανίας και Ιταλίας, από τη μια πλευρά, και Βρετανίας, η οποία θα υποβοηθάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, από την άλλη. Όλα αυτά τα γεγονότα δεν έχουν προκαλέσει μια αλλαγή στην εξωτερική πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης. Πειστή στην πολιτική της ειρήνης και της ουδετερότητάς της, η Σοβιετική Ένωση δεν παίρνει μέρος στον πόλεμο.

Οι σχέσεις μας με τη Γερμανία, οι οποίες σημείωσαν μια στροφή πριν από σχεδόν έναν χρόνο, εξακολουθούν να διαμορφώνονται από όσα όριζε η Σοβιετογερμανική Συμφωνία. Αυτή η Συμφωνία, η οποία πλήρως τηρείται από την κυβέρνησή μας, απομάκρυνε τη δυνατότητα έντασης στις σοβιετογερμανικές σχέσεις, όταν σοβιετικά μέτρα ελήφθησαν κατά μήκος των δυτικών μας συνόρων και, ταυτόχρονα, έδωσε στη Γερμανία ένα συναίσθημα ηρεμίας και ασφάλειας στα ανατολικά της. Η πορεία των γεγονότων στην Ευρώπη, όχι μόνο δεν μείωσε τη σημασία του σοβιετογερμανικού Συμφώνου Μη Επίθεσης, αλλά, το αντίθετο, τόνισε με έμφαση τη σημασία της ύπαρξής του και της περαιτέρω ανάπτυξής του.

Τελευταία, ο ξένος και ιδιαίτερα ο βρετανικός και αγγλόφιλος Τύπος, συχνά σπεκουλάρουν για την πιθανότητα διαφωνιών μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Γερμανίας, και προσπαθούν να μας εκφοβίσουν με την προοπτική της αύξησης της Γερμανικής ισχύος. Αυτές οι απόπειρες έχουν αποκαλυφθεί πολλές φορές από εμάς αλλά και από τη Γερμανία και έχουν παραμεριστεί ως άχρηστες. Μπορούμε μόνο να επαναλάβουμε ότι, κατά τη γνώμη μας, οι σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας που έχουν διαμορφωθεί μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Γερμανίας δεν βασίζονται σε τυχαίες σκέψεις παροδικής φύσης, αλλά στα θεμελιώδη συμφέροντα τόσο της ΕΣΣΔ όσο και της Γερμανίας.

Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι οι σχέσεις μας με την Ιταλία, τελευταία, έχουν βελτιωθεί. Μια ανταλλαγή απόψεων με την Ιταλία αποκάλυψε ότι υπάρχουν όλες οι δυνατότηες για τις χώρες μας για τη διασφάλιση αμοιβαίας κατανόησης στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Υπάρχει επίσης όλο το έδαφος για να αναμένεται η επέκταση των εμπορικών μας σχέσεων.

Αναφορικά με τις σοβιετοβρετανικές σχέσεις, δεν έχει σημειωθεί εσχάτως καμία ουσιαστική αλλαγή. Θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι μετά από όλες αυτές τις εχθρικές κινήσεις που διέπραξε η Βρετανία εναντίον της ΕΣΣΔ, για τι ς οποίες είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε πολλές φορές στο Ανώτατο Σοβιέτ, ήταν δύσκολο να αναμένει κανείς να εξελιχθούν θετικά οι σοβιετοβρετανικές σχέσεις, παρότι η τοποθέτηση του Sir Stafford Cripps ως πρέσβη στην ΕΣΣΔ, πιθανόν αντανακλά μια επιθυμία, εκ μέρους της Βρετανίας, για βελτίωση των σχέσεων με τη Σοβιετική Ένωση.

Επιτρέψτε μου τώρα να στραφώ στα ζητήματα της εξωτερικής μας πολιτικής, η επιτυχής επίληση των οποίων έχουν προσφάτως επιφέρει μια σημαντική επέκταση των εδαφών μας και αύξησαν κατά πολύ τη δύναμη τη Σοβιετικής Ένωσης.

Παρέλαση του Κόκκινου Στρατού στις 4 Ιούλη του 1940 στο Κισινάου (Κισινιόφ) για την επιστροφή της Βεσσαραβίας στην ΕΣΣΔ

Δεν υπάρχει εδώ ανάγκη να σταθώ με λεπτομέρειες στον τρόπο με τον οποίο υλοποιήθηκε η ενσωμάτωση της Βεσσαραβίας και της βόρειας Βουκοβίνας στη Σοβιετική Ένωση. Τα σχετικά έγγραφα δημοσιεύτηκαν πλήρως στις 28 Ιούνη. Η έκθεση που έκανα στον κ. Νταβιντέσκου, το Ρουμάνο πληρεξούσιο υπουργό στη Μόσχα, περιείχε τις ακόλουθες προτασεις: πρώτον, η Βεσσαραβία να επιτστραφεί στη Σοβιετική Ένωση. Δεύτερον, το βόρειο τμήμα της Βουκοβίνας να παραχωρηθεί στη Σοβιετική Ένωση. Όπως γνωρίζετε, η ρουμανική κυβέρνηση αποδέχτηκε την πρότασή μας και η σύγκρουση μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Ρουμανίας, η οποία διήρκεσε για 22 χρόνια, διευθετήθηκε ειρηνικά.

Οι Ουκρανοί και οι Μολδαβοί, οι οποίοι κυρίως κατοικούν τη Βεσσαραβία και τη βόρεια Βουκοβίνα, απέκτησαν τη δυνατότητα να ενωθούν στην ενιαία οικογένεια των σοβιετικών εθνών και τώρα ξεκινούν μια νέα ζωή, τη ζωή ενός λαού απελευθερωμένου από την εξουσία των Ρουμανων βογιάρων, τσιφλικάδων και καπιταλιστών. Γνωρίζουμε τώρα με τι τρομερή χαρά ο πληθυσμός της Βεσσαραβίας και της βόρειας Βουκοβίνας προσχώρησε στις τάξεις των Σοβιετικών πολιτών.

Έτσι, η επικράτεια της Σοβιετικής Ένωσης μεγάλωσε με την προσθήκη της Βεσσαραβίας, η οποία έχει μια επιφάνεια 44.500 τ.χλμ, και έναν πληθυσμό 3.200.000 ανθρώπων, και της Βόρειας Βουκοβίνας, η οποία έχει μια επιφάνεια 6.000 τ.χλμ και πληθυσμό πάνω από 500.000 ανθρώπους.

Ως εκ τούτου, τα σύνορα της Σοβιετικής Ένωσης μετακινήθηκαν προς τα δυτικά και έφτασαν το Δούναβη ο οποίος, μαζί με το Βόλγα, είναι ο μεγαλύτερος ποταμός στην Ευρώπη και μια από τις σημαντικότερες εμπορικές οδούς για πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Γνωρίζετε, σύντροφοι, ότι το σύνολο του σοβιετκού λαού καλωσόρισε την επιτυχή και πολυαναμενόμενη διευθέτηση του ζητήματος της Βεσσαραβίας με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση. Από την άλλη, οι σχέσεις μας με τη Ρουμανία θα πάρουν τώρα μια αρκετά ομαλή πορεία.

Συγκέντρωση στο Κάουνας της Λιθουανίας τον Ιούνη του 1940. Διακρίνεται και πανώ στα εβραϊκά

Ας έλθω τώρα στις σχέσεις μας με τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία. Αφού τα Σύμωνα Αμοιβαίας Βοήθειας που συνήφθησαν με τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία δεν παρήγαγαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, το ζήτημα των σχέσεων της Σοβιετικής Ένωσης με τις βαλτικές χώρες πήρε τελευταία μια νέα τροπή. Η σύναψη αυτών των Συμφώνων δεν οδήγησε στην προσέγγιση μεταξύ της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας αντίστοιχα, και της Σοβιετικής Ένωσης, όπως πιθανόν να ανάμενε κανείς, εξαιτίας του ότι σε αυτό αντιτάχθηκαν οι ιθύνουσες αστικές ομάδες των βαλτικών χωρών.

Αντί να πάρουν το δρόμο της προσέγγισης με τη Σοβιετική Ένωση, όπως εμείς είχαμε δικαίωμα να αναμένουμε μετά τη σύναψη των Συμφώνων Αμοιβαίας Βοήθειας, αυτοί οι ιθύνοντες κύκλοι ακολούθησαν το δρόμο της εντατικοποίησης των εχθρικών κινήσεων εναντίον της Σοβιετική Ένωσης, τις οποίες έκαναν μυστικά και πίσω από την πλάτη της Σοβιετικής Ένωσης. Προς τούτο το σκοπό, η λεγόμενη Βαλτική Αντάντ αξιοποιήθηκε, στην οποία, προηγούμενα, μόνο η Λετονία και η Εσθονία ήταν ενωμένες σε μια στρατιωτική συμμαχία ενάντια στην ΕΣΣΔ, όμως η οποία, στα τέλη της περασμένης χρονιάς, μετατράπηκε σε μια στρατιωτική συμμαχία αποτελούμενη από τη Λιθουανία, αλλά και τη Λετονία και την Εσθονία. Είναι έτσι ξεκάθαρο ότι οι ιθύνοντες αστικοί κύκλοι της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας ήταν ανίκανοί να υλοποιήσουν τίμια τα Σύμφωνα Αμοιβαίας Βοήθειας που συνήψαν με τη Σοβιετική Ένωση: αντιθέτως, έφτασαν να επεκτείνουν τις εχθρικές τους κινήσεις εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.

Τα γεγονοτα αποδεικνύουν ότι οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών παραβίαζαν χονδροειδώς τα Σύμφωνα Αμοιβαίας Βοήθειας που συνήψαν με την ΕΣΣΔ τα οποία συσσωρεύονταν. Κατέστη εντελώς αδύνατη η ανοχή σε μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων από ένα σημείο και μετά, ιδιαίτερα με τη σημερινή διεθνή κατάσταση. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο η Σοβιετική κυβέρνηση παρουσίασε τα αιτήματά της τα οποία γνωρίζετε, αναφορικά με αλλαγές στις κυβερνήσεις της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας, και την αποστολή περισσότερων μονάδων του Κόκκινου Στρατού σε αυτές τις χώρες. Γνωρίζετε τα αποτελέσματα αυτών των βημάτων που έγιναν από την κυβέρνησή μας.

Συγκέντρωση στη Ρίγα το καλοκαίρι του 1940

Το πιο σημαντικό μέτρο που ελήφθη από τις φιλικές προς τη Σοβιετική Ένωση κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν στην Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία, ήταν η διεξαγωγή ελεύθερων βουλευτικών εκλογών. Τον Ιούλη, διεξήχθησαν δημοκρατικές εκλογές για τη Λιθουανική Δίαιτα, τη Λετονική Δίαιτα, και την Εσθονική Κρατική Δούμα. Οι εκλογές απέδιξαν ότι οι ιθύνουσες αστικές κλίκες της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας δεν εξέφραζαν τη θέληση των λαών τους, αλλά αποτελούσαν μόνο μια μικρή ομάδα εκμεταλλευτών.

Οι Δίαιτες της Λιθουανίας και η Κρατική Δούμα της Εσθονίας εκλέχτηκαν στη βάση καθολικής, άμεσης, ίσης και μυστικής ψηφοφορίας και ήδη εξέφρασαν την ομόφωνη γνώμη τους για βασικά πολιτικά ζητήματα. Μπορούμε να σημειώσουμε με ικανοποίηση ότι οι λαοί της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας ψήφισαν ισχυρά υπέρ εκπροσώπων τους οι οποίοι ομόφωνα τέθηκαν υπέρ της εισαγωγής του σοβιετικού συστήματος και της ένταξης της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας στην Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.

Έτσι, οι σχέσεις μεταξύ Λιθουανίας, Λετονίας και Εσθονίας και Σοβιετικής Ένωσης πρέπει να τεθούν σε νέα βάση. Το Ανώτατο Σοβιέτ θα εξετάσει το ζήτημα της ένταξης της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας στη Σοβιετική Ένωση ως Ενωσιακών Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών της ΕΣΣΔ. Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η ένταξη αυτών των Δημοκρατιών στη Σοβιετική Ένωση θα διασφαλίσει τη γοργή οικονομική τους ανάπτυξη και την άνθηση του εθνικού τους πολιτισμού παντοιοτρόπως: η ένταξή τους στη Σοβιετική Ένωση, επιπροσθέτως, θα μεγαλώσει την ισχύ τους και θα διαφυλάξει την ασφάλειά τους και, ταυτόχρονα, θα αυξήσει περαιτέρω την ισχύ της μεγάλης Σοβιετικής Ένωσης.

Ως αποτέλεσμα της ένταξης των Βαλτικών χωρών στην ΕΣΣΔ, ο πληθυσμός της Σοβιετικής Ένωσης θα αυξηθει κατά 2.800.000 από τον πληθυσμό της Λιθουανίας, κατά 1.950.000 από τον πληθυσμό της Λετονίας και κατά 1.120.000 από τον πληθυσμό της Εσθονίας. Έτσι, μαζί με τους πληθυσμούς τη Βεσσαραβίας και της Βόρειας Βουκοβίνας, ο πληθυσμός τη Σοβιετικής Ένωσης θα αυξηθεί κατά περίπου 10.000.000 κατοίκους. Αν σε αυτούς προσθέσουμε και τους πάνω από 13.000.000 κατοίκους της Δυτικής Ουκρανίας και της Δυτικής Λευκορωσίας, η αύξηση του πληθυσμού της Σοβιετικής Ένωσης κατά τον τελευταίο χρόνο θα ξεπερνά τους 23 εκατομμύρια κατοίκους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα 19/20 αυτού του πληθυσμού ήταν, κατά το παρελθόν, τμήμα του πληθυσμού της Σοβιετικής Ρωσίας, όμως είχαν βιαίως αποσπαστεί από αυτή από τις Δυτικές ιμπεριαλιστικές Δυνάμεις όταν η Σοβιετική Ρωσία ήταν στρατιωτικά αποδυναμωμένη. Τώρα, αυτός ο πληθυσμός έχει επανενωθεί με τη Σοβιετική Ένωση.

Όπως δείχνουν οι αριθμοί των πληθυσμών, η Ένωση των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών θα είναι τώρα σε θέση να μιλά με ισχυρή φωνή, στο όνομα ενός πληθυσμού 193.000.000 ανθρώπων, χωρίς να υπολογίζουμε την φυσική αύξηση του πληθυσμού της ΕΣΣΔ στα 1939 και 1940. Το γεγονός ότι τα σύνορα της Σοβιετικής Ένωσης τώρα θα μετακινηθούν στη Βαλτική ακτή είναι πρωτίστης σημασίας για τη χώρα μας. Ταυτόχρονα, θα έχουμε τώρα λιμάνια που δεν παγώνουν κατά το χειμώνα, στη Βαλτική, από τα οποία έχουμε τόσο πολύ ανάγκη.

Οι επιτυχίες της εξωτερικής πολιτικής της Σοβιετικής Ένωσης είναι ακόμα πιο σημαντικές όταν αναλογιστούμε ότι τις καταγάγαμε με ειρηνικά μέσα, ότι η ειρηνική διευθέτηση των ζητημάτων τόσο με τις Βαλτικές χώρες όσο και αναφορικά με τη Βεσσαραβία επιτεύχθηκε με την ενεργό συμμετοχή και υποστήριξη των πλατιών μαζών του λαού αυτών των χρών.

Συγκέντρωση για τον εορτασμό της ένταξης της Εσθονίας στην ΕΣΣΔ τον Αύγουστο του 1940

Πρέπει επίσης να ειπωθεί ότι μεγάλη ευθύνη αναλογεί στην κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης για την υλοποίηση πρακτικών μέτρων για έναν ορθό και οργανωμένο τρόπο για την πολιτική και οικονομική ανασυγκρότηση των νέων Σοβιετικών Δημοκρατιών.

Στην τελευταία σύνοδο του Ανώτατου Σοβιέτ είχα αναφερθεί στη Συνθήκη Ειρήνης με τη Φινλανδία. Πάνω από 4 μήνες έχουν περάσει από τη σύναψη αυτής της Συνθήκης και, γενικά, αυτή υλοποιείται με έναν ικανοποιητικό τρόπο. Από τότε, έχει συναφθεί επίσης μια Εμπορική Συμφωνία με τη Φινλανδία και πιστεύουμε ότι οι προοπτικές ανάπτυξης των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών μας είναι ευνοϊκές.

Η Φινλανδική κυβέρνηση αποδέχτηκε επίσης την πρότασή μας για την αποστρατιωτικοποίηση των Νήσων Aaland και την ίδρυση ενός σοβιετικού προξενείου εκεί. Η περαιτέρω ανάπτυξη των σοβιετοφινλανδικών σχέσεων προς αμοιβαίο όφελος και των δύο χωρών εξαρτάται κυρίως από την ίδια τη Φινλανδία. Φυσικά, αν κάποια στοιχεία στους φινλανδικούς ιθύνοντες κύκλους δεν σταματήσουν τη δίωξη των στοιχείων στη Φινλανδία τα οποία παλεύουν για την ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας με την ΕΣΣΔ, τότε οι σχέσεις μεταξύ της ΕΣΣΔ και της Φινλανδίας μπορεί να επιδεινωθούν.

Οι σχέσεις μας με τις Σκανδιναβικές χώρες, Νορβηγία και Σουηδία, δεν μπορούν παρά να εξαρτώνται από την κατάσταση που επικρατεί εκεί. Τίποτα το οριστικό δεν μπορεί να ειπωθεί για τη Νορβηγία στην παρούσα φάση, δεδομένης της ειδικής της θέσης. Αναφορικά με τη Σουηδία, το ιδιαίτερα σημαντικό σημείο πουπρέπει να τονιστεί είναι ότι και οι δύο χώρες μας ενδιαφέρονται για μια σημαντική ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων. Οι οικονομικές διαπραγματεύσεις που διεξάγονται τώρα με τη Σουηδία θα πρέπει, ελπίζω, να οδηγήσουν σε μια συμφωνία η οποία δεν θα είναι μικρού οφέλους και για τις δύο πλευρές.

Αναφορικά με τις Βαλκανικές χώρες, είναι απαραίτητο να τονίσω, πρώτα από όλα, το γεγονός ότι έχουν δημιουργηθεί διπλωματικές σχέσεις με τη Γιουγκοσλαβία. Ενώ μπορεί να ειπωθεί ότι η απουσία μέχρι τότε διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Γιουγκοσλαβίας δεν οφειλόταν σε εμάς, ήταν με πρόταση της κυβέρνησης της Γιουγκοσλαβία, η οποία πρόθυμα έγινε αποδεκτή από τη Σοβιετική ΄Ενωση, που δημιουργήθηκαν τέτοιες σχέσεις. Μπορούμε να ελπίζουμε ότι βαθμιαία οι οικονομικές μας σχέσεις με τη Γιουγκοσλαβία επίσης θα αναπτυχθούν.

Οι σχέσεις μας με τη Βουλγαρία μπορούν να θεωρηθούν φυσιολογικές. Μπορεί να προστεθεί ότι δεν υπάρχουν εκκρεμή ζητήματα μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Βουλγαρίας που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεών μας.

Καμία σημαντική αλλαγή δεν έχει λάβει χώρα στις σχέσεις μας με την Τουρκία. Πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι τα ντοκουμέντα που πρόσφατα δημοσιεύτηκαν στη γερμανική “Λευκή Βίβλο” έχουν ρίξει ένα δυσάρεστο φως σε κάποιες πτυχές ενεργειών της Τουρκίας. Οι εξηγήσεις που δόθηκαν ακολούθως από το Massigli, το Γάλλο Πρέσβη στην Τουρκία, δεν θα μπορούσαν να αλλάξουν τίποτα αναφορικά με τη φύση αυτών των εγγράφων. Σε σχέση με αυτό πρέπει να πω ότι ήδη από τις αρχές Απρίλη, η Σοβιετική κυβέρνηση επεσήμενε το απαράδεκτο όσων ακολούθησαν. Αυτό που συνέβη ήταν ότι στις αρχές Απρίλη ένα ξένο αεροπλάνο που ερχόταν από τον τουρκικό εναέριο χώρο πέταξε πάνω από την περιφέρεια της πόλης μας Βατούμι, όπου υπάρχουν πολλά διυλιστήρια πετρελαίου.

Από πλευράς Τουρκίας, έγινε αρχικά προσπάθεια να διαψευσθεί ότι ένα τέτοιο αεροπλάνο είχε έρθει από τον τουρκικό εναέριο χώρο. Ωστόσο, ακολούθως, η Τουρκία υποσχέθηκε να υιοθετήσε μέτρα για την αποτροπή πτήσεων τέτοιου είδους μελλοντικά. Μετά τη δημοσίευση στη Γερμανία των προαναφερθέντων ντοκουμέντων, είναι προφανές το τι είδους αεροπλάνο ήταν. Έτσι, προκύπτει ότι η νότα που κάναμε στην Τουρκική κυβέρνηση πραγματικά ήταν πλήρως δικαιολογημένη.

Αναφορικά με το Ιράν, δεν υπάρχουν εξελίξεις να επισημάνουμε. Ωστόσο, αναφερόμενοι στο Ιράν, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ένα απαράδεκτο γεγονός. Στα τέλη του Μάρτη, στην περιοχή του Μπακού- ακριβώς, δηλαδή, ότι συνέβη λίγο αργότερα στην περιοχή του Βατουμίου, επισημάνθηκαν δύο ξένα αεροπλάνα, τα οποία έρχονταν από την κατεύθυνση του Ιράν. Η Ιρανική κυβέρνηση θεώρησε απαραίτητο να αρνηθεί αυτό το γεγονός.

Όμως, σε αυτή την περίπτωση, επίσης, τα προαναφερθέντα ντοκουμέντα που δημοσιεύτηκαν στη Γερμανική “Λευκή Βίβλο” παρέχουν επαρκείς εξηγήσεις. Πρέπει να δηλωθεί ότι οποιαδήποτε επανάληψη αποστολής τέτοιων ξένων αναγνωριστιών αεροπλάνων δεν θα μπορούσε να οδηγήσει παρά σε επιπλοκές στις σχέσεις μας με τους γείτονές μας.

Αναφορικά με τις απρόσκλητες επισκέψεις των προαναφερθέντων αεροπλάνων στο Μπακού και το Βαρούμι, τις ερμηνεύουμε ότι σημαίνουν πως μελλοντικά θα πρέπει να αυξήσουμε την επαγρύπνησή μας σε αυτά τα νότια σοβιετικά σύνορα.

Αναφορικά με την Ιαπωνία, μπορεί να ειπωθεί ότι οι σχέσεις μας τελευταία έχουν αρχίσει να αποκτούν έναν κάπως περισσότερο φυσιολογικό χαρακτήρα. Συγκεκριμένα, στις 9 Ιούνη, καταλήξαμε σε μια συμφωνία για την ακριβή οριοθέτηση των συνόρων στην περιοχή όπου υπήρξε η περσινή σύγκρουση στον ποταμό Khalkhingol. Αυτό το γεγονός είναι ακόμα πιο σημαντικό, καθώς μέχρι πρόσφατα, η παρατεταμένη καθυστέρηση στη διευθέτηση αυτού του ζητήματος είχε μια δυσμενή επίδραση στη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ ΕΣΣΔ και Ιαπωνίας, καθώς και στις σχέσεις μεταξύ Μογγολιανής Λαϊκής Δημοκρατίας και Μαντζουρίας. Σε λίγες μέρες, η μικτή επιτροπή εκπροσώπων της Μογγολιανής Λαϊκής Δημοκρατίας και της Μαντζουρίας θα αρχίσει το έργο της επί τόπου οριοθέτησης των συνόρων. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι, γενικά, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις επιθυμίας, από την πλευρά της Ιαπωνίας, για βελτίωση των σχέσεων με τη Σοβιετική Ένωση.

Με την αμοιβαία αναγνώριση και προώθηση των συμφερόντων και των δύο πλευρών, και με την κατανόηση της αναγκαιότητας της απομάκρυνση κάποιων εμποδίων που δεν είναι πλέον σημαντικά, μια τέτοια βελτίωση στις σοβιετοϊαπωνικές σχέσεις είναι εφικτή. Πρέπει, ωστόσο, να αναγνωριστεί ότι υπάρχουν ακόμα πολλά σκοτεινά σημεία στο πρόγραμμα της νέας Ιαπωνικής κυβέρνησης, αναφορικά με την εγκαθίδρυση της “νέας πολιτικής δομής”.

Είναι προφανές ότι η επέκταςση προς νότο, για την οποία κάνουν τόσο λόγο οι Ιαπωνικές εφημερίδες όσο ποτέ άλλοτε, ιδιαίτερα δεδομένων των αλλαγών που έχουν συμβεί στην Ευρώπη, δεν μπορούν παρά να έχουν αντίκτυπο στις περιοχές όπου αυτοί οι ιαπωνικοί κύκλοι ενδιαφέρονται. Όμως, οι πραγματικές πολιτικές επιδιώξεις αυτών των κύκλων δεν είναι ακόμα ξεκάθαρες από πολλές απόψεις. Αυτό έχει να κάνει και με τις σοβιετοϊαπωνικές σχέσεις.

Δεν θα σταθώ στις σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, παρά μόνο για το λόγο ότι δεν υπάρχει τίποτα καλό να πούμε για αυτές.

Μάθαμε ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίοι δεν είναι ευχαριστημένοι με τις επιτυχίες της Σοβιετικής εξωτερικής πολιτικής στις Βαλτικές χώρες. Όμως πρέπει να ομολογήσουμε ότι λίγο ενδιαφερόμαστε για αυτό το γεγονός, αφ’ ής στιγμής φέρουμε εις πέρας τα καθήκοντά μας χωρίς τη βοήθεα αυτών των δυσαρεστημένων κυρίων. Ωστόσο, το γεγονός ότι η αρχές των Ηνεμώνων Πολιτειών παράνομα κήρυξαν αμπάργκο στο χρυσό τον οποίο η Κρατική μας Τράπεζα πρόσφατα αγόρασε από τις Τράπεζες της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας, συναντά την πιο ενεργητική μας διαμαρτυρία εκ μέρους μας. Σε αυτή την περίπτωση, μπορούμε μόνο να υπενθυμίσουμε τόσο στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και στην κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας, που ακολούθησαν την ίδια διαδικασία, την ευθύνη τους για τέτοιες παράνομες πράξεις.

Αναφορικά με τις σχέσεις μας με την Εθνική Κίνα, η οποία παλεύει για την ύπαρξή της, αυτές είναι, όπως πάντα, σχέσεις καλής γειτονίας και φιλίας οι οποίες συνάδουν με το σοβιετοκινεζικό Σύμφωνο Μη Επίθεσης. Με αυτό, επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω τις επισημάνσεις μου αναφορικά με τις σχέσεις μας με μεμονωμένες χώρες.

Απόμένει μόνο να πω λίγα λόγια για τις γενικές προοπτικές των διεθνών εξελίξεων. Οι αλλαγές οι οποίες έχουν συμβεί στην Ευρώπη ως αποτέλεσμα των μεγάλων επιτυχιών που υπήρξαν από τα γερμανικά όπλα, δεν σημαίνουν ότι μπορούμε ήδη να ελπίζουμε σε έναν γρήγορο τερματισμό του πολέμου. Η εξέλιξη των γεγονότων είναι ότι μια πλευρά, και συγκεκριμένα η Γερμανία, έχει δυναμώσει σημαντικά, ως αποτέλεσμα των στρατιωτικών της επιτυχιών, ενώ η άλλη πλευρά δεν συνιστά ένα ενιαίο πράγμα.

Η Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες και μεγάλες δυσκολίες στη συνέχιση του πολέμου, ενώ η Γαλλία, η οποία τέθηκε εκτός μάχης, περνά μια σοβαρή κρίση που ακολουθεί την ήττα της. Η ενίσχυση της μιας εμπόλεμης πλευράς και η αποδυνάμωση της άλλης προκαλει σοβαρό αντίκτυπο όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και σε άλλα μέρη του κόσμου. Επιπροσθέως, οι χώρες οι οποίες έχουν υποστεί ήττα περιλαμβάνουν το Βέλγιο και την Ολλανδία, οι οποίες έχουν μεγάλες αποικιακές κατακτήσεις τις οποίες πλέον δεν μπορούν να υπερασπιστούν με την παλιά τους ισχύ. Ως εκ τούτου, το ζήτημα της αναδιανομής των αποικιών καθίσταται πιο οξυμένο.

Οι ιμπεριαλιστικές ορέξεις μεγαλώνουν, όχι μόνο στην μακρινή Ιαπωνία, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου υπάρχουν όχι λίγοι άνθρωποι, οι οποιοι θέλουν να αποκρύπτουν τους ιμπεριαλιστικούς τους σχεδιασμούς πίσω από την καλά διαφημισμένη “έγνοια” για τα συμφέροντα ολόκληρου του “Δυτικού Ημισφαιρίου”, το οποίο αυτοί οι κύριοι προετοιμάζονται να μετατρέψουν σε ιδιοκτησία τους, με όλες τις πολυάριθμες χώρες και με τις αποικιακές κατακτήσεις άλλων χωρών σε νησια που γειτνιάζουν με την αμερικανική ήπειρο.

Όλα αυτά εγκυμονούν τον κίνδυνο μιας περαιτέρω επέκτασης και εξάπλωσης του πολέμου και της μετατροπής του σε παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η Σοβιετική Ένωση πρέπει να βελτιώσει την επαγρύπνησή της αναφορικά με την εξωτερική της ασφάλεια, καθώς και αναφορικά με την ενίσχυση όλων των θέσεών της, τόσο εσωτερικά όσο και στο εξωτερικό. Καθιερώσαμε την 8ωρη εργάσιμη ημέρα, αντί για την 7ωρη, και λάβαμε και άλλα μέτρα, γιατί θεωρούμε καθήκον μας να διασφαλίσουμε τις περαιτέρω αναγκαίες επιτυχίες για τη Σοβιετική Ένωση και την οικονομική δυνατότητα της χώρας. Πρέπει να εξασφαλίσουμε μια βελτίωση της πειθαρχίας στους εργαζόμενούς μας, ώστε να δουλεύουν εντατικά για την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στη χώρα μας.

Έχουμε πολλές νέες επιτυχίες, όμως δεν έχουμε πρόθεση να παραμείνουμε ευχαριστημένοι με ό,τι πετύχαμε. Προκειμένου να δασφαλίσουμε περαιτέρω απαραίτητες επιτυχίες για τη Σοβιετική Ένωση, πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου τα λόγια του Στάλιν ότι “Πρέπει να διατηρήσουμε όλο το λαό μας σε κατάσταση κινητοποίησης, προετοιμασίας απέναντι στον κίνδυνο μιας στρατιωτικής επίθεσης ώστε κανένα “ατύχημα” και κανένα τρικ των ξένων εχθρών μας να μη μπορεί να μας πιάσει απροετοίμαστους”. Αν όλοι θυμόμαστε αυτό, το ιερό μας καθήκον, τότε κανένα γεγονός δεν θα μας πιάσει απροετοίμαστους και θα καταγάγουμε νέες και ακόμα πιο μεγάλες επιτυχίες για τη Σοβιετική Ένωση.

Πηγή:  http://parapoda.wordpress.com/