«Οταν στη συνέχεια έστρεψα το βάρος της επιθέσεως στα Ανατολικά και διέρρηξα το κομμουνιστικό απόστημα, έτρεφα την ελπίδα πως μ' αυτή μου την πράξη θα αναζωπύρωνα κάποιες σπίθες κοινού νου στις δυτικές δυνάμεις. Τους παρείχα τη δυνατότητα, χωρίς να καταβάλλουν το ελάχιστο τίμημα, να συνεισφέρουν σε μια πράξη καθάρσεως, αφήνοντας χωρίς φόβο το καθήκον απολυμάνσεως της Δύσεως και μόνο στα δικά μας χέρια. Το αβυσσαλέο όμως μίσος που νιώθουν οι υποκριτές αυτοί για έναν άνθρωπο καλής βουλήσεως και πίστεως είναι πολύ ισχυρότερο από το αίσθημα αυτοσυντηρήσεώς τους».
Αδόλφος Χίτλερ1
Ο Στάλιν χαρακτήρισε τον πόλεμο ως «Ζήτημα ζωής ή θανάτου του σοβιετικού κράτους, ζωής ή θανάτου των λαών της ΕΣΣΔ». Ταυτόχρονα, όμως, υπογράμμισε και το διεθνιστικό χρέος της ΕΣΣΔ: «Αυτός ο παλλαϊκός πόλεμος για την πατρίδα, ενάντια στους φασίστες καταπιεστές, έχει για σκοπό του, όχι μόνο να εκμηδενίσει τον κίνδυνο που κρέμεται πάνω από τη χώρα μας, μα και να βοηθήσει όλους τους λαούς της Ευρώπης, που στενάζουν κάτω από το ζυγό του γερμανικού φασισμού»(φωτ.: Ο Κόκκινος Στρατός στην Πράγα)
«Οταν στη συνέχεια έστρεψα το βάρος της επιθέσεως στα Ανατολικά και διέρρηξα το κομμουνιστικό απόστημα, έτρεφα την ελπίδα πως μ' αυτή μου την πράξη θα αναζωπύρωνα κάποιες σπίθες κοινού νου στις δυτικές δυνάμεις. Τους παρείχα τη δυνατότητα, χωρίς να καταβάλλουν το ελάχιστο τίμημα, να συνεισφέρουν σε μια πράξη καθάρσεως, αφήνοντας χωρίς φόβο το καθήκον απολυμάνσεως της Δύσεως και μόνο στα δικά μας χέρια. Το αβυσσαλέο όμως μίσος που νιώθουν οι υποκριτές αυτοί για έναν άνθρωπο καλής βουλήσεως και πίστεως είναι πολύ ισχυρότερο από το αίσθημα αυτοσυντηρήσεώς τους».
Στις 21 Ιούνη του 1941, γύρω στις 9 μ.μ., ένας Γερμανός στρατιώτης, που το όνομά του ήταν Αλφρεντ Λίσκοβ, πέρασε στις σοβιετικές γραμμές. Στους σοβιετικούς αξιωματικούς που οδηγήθηκε μετά τη σύλληψή του είπε πως αυτομόλησε διότι τα γερμανικά στρατεύματα ετοίμαζαν επίθεση κατά της ΕΣΣΔ την οποία και θα εξαπέλυαν σε λίγες ώρες2. Ο Λίσκοβ δεν ήταν ο μόνος αυτόμολος που ενημέρωνε τη σοβιετική στρατιωτική ηγεσία για ό,τι έμελλε να γίνει από στιγμή σε στιγμή. Ο στρατάρχης Ζούκωφ γράφει στα απομνημονεύματά του3: «Περίπου στις 12 τη νύχτα της 21ης Ιουνίου ο διοικητής της περιοχής Κιέβου Μ. Π. Κιρπονός, που βρισκόταν στο σταθμό διοίκησης του Τέρνοπολ ανέφερε τηλεφωνικώς ότι εκτός από έναν αυτόμολο, για τον οποίο ειδοποίησε ο στρατηγός Μ. Α. Πουρκάεφ, στις μονάδες μας παρουσιάστηκε ένας ακόμα Γερμανός στρατιώτης του 222ου Συντάγματος πεζικού της 74ης μεραρχίας πεζικού. Πέρασε το ποτάμι κολυμπώντας, παρουσιάστηκε στους παραμεθόριους φρουρούς και μας είπε ότι στις 4 η ώρα τα γερμανικά στρατεύματα θα αρχίσουν επίθεση». Παρόμοια μηνύματα περί επικείμενης επίθεσης των γερμανικών δυνάμεων έρχονταν από παντού στη σοβιετική στρατιωτική διοίκηση. Αλλωστε, μια τέτοιου είδους κίνηση προετοιμασίας της γερμανικής πολεμικής μηχανής δεν ήταν δυνατόν να κρυφτεί. Γι' αυτό και δόθηκε διαταγή τα παραμεθόρια σοβιετικά στρατεύματα να βρίσκονται σε πολεμική ετοιμότητα. «Μετά το θάνατο του Ι. Β. Στάλιν - σημειώνει ο Ζούκωφ4 - κυκλοφόρησε η εκδοχή ότι ορισμένοι διοικητές και τα επιτελεία τους, τη νύχτα στις 22 Ιουνίου, χωρίς να υποπτεύονται τίποτα, κοιμούνταν ήσυχα ή διασκέδαζαν αμέριμνα. Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η τελευταία ειρηνική νύχτα ήταν τελείως διαφορετική».
Ο πόλεμος αρχίζει...
