Αυτή η ομιλία του Μολότοφ
πραγματεύεται κυρίως ζητήματα της σοβιετικής εξωτερικής πολιτικης, 7
μήνες μετά την έναρξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου, στον οποίο η ΕΣΣΔ ήταν
ακόμα ουδέτερη, και εκφωνήθηκε λίγες ημέρες μετά την υπογραφή της
συνθήκης ειρήνης μεταξύ των ξενοκίνητων ηγετικών κύκλων της Φινλανδίας
και της Σοβιετικής Ένωσης, μετά την ήττα της πρώτης στον πόλεμο με τη
δεύτερη. Η Σοβιετική Ένωση, για τη διασφάλιση του Λένινγκραντ, το οποίο
βρισκόταν μόλις 30 χιλιόμετρα από οχυρά-αστακούς, εξοπλισμένα με τα πιο
σύγχρονα πολεμικά υλικά, που δεν ήταν άλλα από τα φινλανδικά σύνορα και
τα οχυρωματικά έργα που της είχαν φτιάξει οι δυτικές δυνάμεις, ζητούσε
4.000 τ.χλμ, για να απομακρυνθούν τα σύνορα λίγο πιο μακριά από το
Λένινγκραντ, (γιατί πού αλλού τόσο μεγάλη πόλη βρισκόταν μόλις 30 χλμ.
μακριά από εχθρικά οχυρά;) και έδινε ως αντάλλαγμα… 70.000 χλμ,
αποκαθιστώντας, παράλληλα, την εθνική ενότητα των Φινλανδών με την
Καρελιανή εθνότητα. Ζητούσε, επίσης, κάποιες βάσεις στα νότια παράλια
της Φινλανδίας, ώστε να κλείσει τη Βαλτική για όποιον ενδιαφερόταν να
χτυπήσει από θαλάσσης το Λένινγκραντ. Ωστόσο, και σε αντίθεση από ό,τι
έκαναν τρεις άλλες γειτονικές χώρες, στα νότια του Φινλανδικού Κόλπου, η
Φινλανδία, σπρωχνόμενη από τις δυτικές δυνάμεις, αρνήθηκε να συμφωνήσει
στο παραμικρό, παρότι είχε ξεσπάσει ήδη ο β’ παγκόσμιος πόλεμος και οι
ανησυχίες για την ασφάλεια μεγάλων πόλεων (σχεδόν ίσου πληθυσμού με τη
Φινλανδία) ήταν λογικό να υπάρχουν. Μετά από μεθοριακά επεισόδια, ο
πόλεμος ξέσπασε, και, παρότι η ΕΣΣΔ νίκησε, εντούτοις, ούτε καταβρόχθισε
τη Φινλανδία, ούτε καν ζήτησε καμία χρηματική αποζημίωση για τα έξοδα
του πολέμου. Ζήτησε όσα κρίνονταν απαραίτητα για την ασφάλεια του
Λένινγκραντ. Η εθνική ενότητα των Φινλανδών ματαιώθηκε εξαιτίας των
“πατριώταρων” της εποχής, ενώ χάθηκε και μία πόλη τους (Βίμποργκ) που
πριν τον πόλεμο οι σοβιετικοί δεν ζητούσαν. Οι δυτικοί, με την
προβοκατόρικη πολιτική τους (βλ.απειλητική επιστολή Ρούζβελτ σε Καλίνιν
προτού καν ξεκινήσουν οι σοβιετοφινλανδικές διαπραγματεύσεις, εξοπλισμός
του καθεστώτος του Ελσίνκι), προκάλεσαν έναν πόλεμο, ουσιαστικά για να
μεταφέρουν τον ευρωπαϊκό πόλεμο στα βόρεια της Γερμανίας, στέλνοντας
πάνω από 100.000 ανθρώπους στον άλλο κόσμο, και προκαλώντας εθνική
καταστροφή σε μια χώρα.
Μάλιστα, οι ιθύνοντες κύκλοι του
καθεστώτος στη Φινλανδία, λίγους μήνες μετά επέτρεψαν στους ναζί να
μπουν στο έδαφός τους, παραβιάζοντας τη σοβιετοφινλανδική συνθήκη
ειρήνης (όπως και οι γερμανοί το σοβιετογερμανικό σύμφωνο μη επίθεσης),
και, εισέβαλλαν μαζί με τους ναζί στην ΕΣΣΔ τον Ιούνη του 1941, για να
χάσουν στο τέλος, και να αχρηστεύσουν γεωπολιτικά τη χώρα τους, καθώς
αυτή μεταπολεμικά έχασε και την πρόσβαση στον αρκτικό ωκεανό. Τέτοιοι
είναι πάντα οι “πατριώταροι”: στηρίζονται σε ξένες δυνάμεις και
προκαλούν εθνικές καταστροφές.
Για μια συνοπτική εξιστόρηση του σοβιετοφινλανδικού πολέμου, βλ.εδώ