Τρία κείμενα του Κλέμεντ Γκότβαλντ (1945) για την εθνική & δημοκρατική επανάσταση, για τις εθνικοποιήσεις που δεν αρκούν και για την πρωτοβουλία στις τοπικές επιτροπές

Συχνά ακούμε πολλούς αριστερούς και επαναστάτες να λένε “όλα ή τίποτα”, “μόνο με τη σοσιαλιστική επανάσταση θα λυθούν όλα”. Αγνοούν έτσι όλες τις εφεδρείες που διαθέτει, για συγκεκριμένο, φυσικά, διάστημα, η εργατική τάξη και οι εργαζόμενοι, προκειμένου να πετύχουν πολύ σημαντικά πλήγματα εναντίον της μεγαλοαστικής και κομπραδόρικης τάξης και του ιμπεριαλισμού, και καπιταλισμού, στρατηγικά. Αδιαφορούν λοιπόν για τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την κήρυξη μιας εθνικής και δημοκρατικής επανάστασης που, αν και “στέκεται στο έδαφος της αστικής διαχείρισης”, όπως λένε διάφοροι που λένε “μόνο με το σοσιαλισμό θα λυθούν όλα” (προσοχή: όχι “με τη σοσιαλιστική επανάσταση”), αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσει να εξαπολυθεί η σοσιαλιστική επανάσταση. Στην πράξη, επομένως, όσοι λένε “μόνο με τη σοσιαλιστική επανάσταση (ή με το σοσιαλισμό) θα λυθούν όλα”, δεν εργάζονται (αφού δεν εργάζονται για να συγκεντρώσουν τις βασικές προϋποθέσεις) για κανενός είδους επανάσταση.

Σημαντική, από αυτή την άποψη είναι το πρώτο κείμενο από ομιλία του Κλέμεντ Γκότβαλντ που μεταφράζεται παρακάτω, καθώς αποδεικνύει πως κάθε μέτρο που λαμβανόταν στα πλαίσια της εθνικής και δημοκρατικής επανάστασης της Τσεχοσλοβακίας (1945-48), ήταν και ένα βήμα προς τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα πραγματεύται το δεύτερο κείμενο του γενικού γραμματέα του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας που μεταφράζεται παρακάτω. Δεν αρκεί μόνο να θεσπίζονται τα κατάλληλα “λαϊκά, αμεσοδημοκρατικά κλπ” όργανα. Πρέπει, επίσης, να τοποθετούνται σε αυτά άνθρωποι που όχι μόνο θέλουν πραγματικά να εργαστούν (και δεν παπαγαλίζουν το “δικαίωμα στην τεμπελιά”), αλλά και οι οποίοι ξέρουν να εργαστούν (μιας και ο χρόνος δεν είναι άπειρος, και ο εχθρός υπολογίζει και στην παραμικρή αποτυχία μας). Εξάλλου, πρέπει να αξιοποιούνται όλα τα περιθώρια πρωτοβουλίας που υπάρχουν στα λαϊκά όργανα, πράγμα δύσκολο, όχι μόνο λόγω συνήθειας από παλιότερες καταστάσεις, αλλά και λόγω του διπλού καθήκοντος της πρωτοβουλίας και της μονολιθικότητας απέναντι στον εχθρό.

Τέλος, ένα ακόμα ζήτημα που θίγει ο Γκότβαλντ στο τρίτο κείμενο που μεταφράζεται είναι ότι η εθνικοποίηση και μόνο δεν αρκεί. Όσοι συνθηματολογούν νυχθημερόν για “εθνικοποιήσεις” και “κοινωνικοποιήσεις”, θα πρέπει να αποδίδουν εξίσου μεγάλη σημασία στον παράγοντα “άνθρωπο” και την κατάλληλη αξιοποίησή του, στην καλή διάταξη και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και στη συντροφική και με αυταπάρνηση δουλειά. Αλήθεια, πιστεύει κανείς πως ισχύει αυτό στις ημέρες μας και στις επαναστατικές μας οργανώσεις;

21/02/1948: ομιλία Κλέμεντ Γκότβαλντ σε μεγάλη συγκέντρωση στην πλατεία της Παλαιάς Πόλης της Πράγας

Τελική ομιλία στη συνδιάσκεψη περιφερειακών στελεχών του ΚΚ Τσεχοσλοβακας στην Τσεχία, Πράγα, 16 Αυγούστου 1945

Ο χαρακτήρας της σημερινής επαναστατικής περιόδου είναι πάνω κάτω ξεκάθαρος. Βιώνουμε και διεξάγουμε μια εθνική και δημοκρατική επανάσταση, και όχι μια σοσιαλιστική επανάσταση. Στις σημερινές περιστάσεις, στην παρούσα φάση στη χώρα μας, ποιος συσχετισμός δυνάμεων κυριαρχεί επί του παρόντος; Έχουμε καταφέρει να πλάσουμε εντός του έθνους ισχυρές πολτικές δυνάμεις που είναι σε θέση να υλοποιήσουν απαραίτητα μέτρα προς το συμφέρον της εθνικής και δημοκρατικής επανάστασης. Έχουμε στη χώρα μας το Εθνικό Μέτωπο, πίσω από το οποίο βρίσκεται η πλειοψηφία του έθνους. Έχουμε τις ενωμένες μαζικές οργανώσεις, μια συνδικαλιστική οργάνωση εκατομμυρίων μελών, μια οργάνωση αγροτών εκατομμυρίων μελών, μια οργάνωση φυσικής άσκησης εκατομμυρίων μελών- οργανώσεις που είναι μέλη του Εθνικού Μετώπου, που περισσότερο κι από τα ίδια τα πολιτικά κόμματα πλαταίνουν αυτό το Εθνικό Μέτωπο σε όλα τα τμήματα και τα στρώματα του έθνους: ταυτόχρονα, ενισχύουν σημαντικά τα προοδευτικά στοιχεία που βρίσκονται εντός του Εθνικού Μετώπου, και ως τώρα έχουν αποτελέσει πραγματικά μια εφεδρεία μας. Τέλος, έχουμε το κόμμα μας, ένα μαζικό κόμμα εκατοντάδων χιλιάδων μελών, που παίζει έναν σημαντικό ρόλο εντός του Εθνικού Μετώπου. Από πολιτική άποψη, από την άποψη της πολιτικής εξουσίας, έχουμε μια σύνθεση από ενικές δυνάμεις που είναι σε θέση να υλοποιήσουν μέτρα στο πνεύμα της επαναστατικής μας περιόδου, σε δημοκρατικό πνεύμα, σε εθνικό πνεύμα.

Ως συνέπεια αυτού του σχηματισμού των εθνικών δημοκρατικών δυνάμεων, έχουμε ήδη κάνει μια σειρά σημαντικών βημάτων στο δρόμο της εθνικής και δημοκρατικής επανάστασης. Με τα μέτρα που πήραμε εναντίον των Γερμανών, συντρίψαμε τις πολιτικές και οικονομικές θέσεις της γερμανικής και αστικής τάξης και ενισχύσαμε τις θέσεις του τσέχικου έθνους. Θέτοντας εκτός νόμου τα προδοτικά τσέχικα κόμματα, οδηγήσαμε τις δυνάμεις της τσεχικής αντίδρασης στο πολιτικό περιθώριο. Μέσω της απόδοσης στις Εθνικές Επιτροπές χαρακτήρα λαϊκών οργάνων κρατικής διοίκησης συντρίψαμε τις θέσεις των δυνάμεων της αντίδρασης στο κράτος και την εξουσία. Θέτοντας τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τη βιομηχανία υπό την επίβλεψη των Συμβουλίων Εθνική Διοίκησης, αποσπάσαμε την οικονομική βάση της αντίδρασης. Μέσω της κατάσχεσης της γης των προδοτών που ήδη λαμβάνει χώρα, και απαλλάσσοντας τους αγροτικούς συνεταιρισμούς από τα νύχια των μεγαλοκτηματιών μπορούμε να συντρίψουμε τις οικονομικές και πολιτικές θέσεις των δυνάμεων της τσεχικής αντίδρασης και, τέλος, με την εφαρμογή σοβαρών μέτρων από τα Λαϊκά Δικαστήρια¹ μπορούμε να πλήξουμε την αντίδραση και φυσικά. Βλέπουμε, επομένως ότι στο δρόμο της εθνικής και δημοκρατικής επανάστασης έχουμε πάρει διάφορα πολύ σημαντικά και σοβαρά μέτρα. Και μέχρι στιγμής παραμένουμε στην επίθεση. Ο συσχετισμός δυνάμεων στο έθνος μας διαμορφώνεται ως τώρα ευνοϊκά για εμάς, προς όφελος του λαού, προς όφελος της υπόθεσης του έθνους.

Φιλοκομμουνιστική διαδήλωση στην Πράγα, 25 Φλεβάρη 1948 (πηγή)

Για τον περαιτέρω δρόμο της εθνικής και δημοκρατικής επανάστασης

από μια ομιλία στην 1η Συνδιάσκεψη της περιφέρειας Πράγας του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, 2 Σεπτέμβρη 1945

Με το συνταγματικό διάταγμα για τις Εθνικές Επιτροπές έχει πραγματοποιηθεί μια θεμελιώδης αλλαγή στο κράτος και τη δημόσια διοίκηση. Ενώ προηγουμένως, στο καθεστώς προ Μονάχου, ο φορέας της κρατικής και δημόσιας διοίκησης ήταν η ανώτατη γραφειοκρατία, που ήταν ξένη προς το λαό, και συχνά εχθρική απέναντι στο λαό, και η οποία στεκόταν ως αστυφύλακας απέναντι στα υπολείμματα της λεγόμενης αυτοδιοίκησης, τώρα, λαϊκά εκλεγμένες Εθνικές Επιτροπές είναι- ή, πιο συγκεκριμένα, πρόκειται να αποτελέσουν- κυρίαρχα σώματα κρατικής εξουσίας εντός της σφαίρας δράσης τους, που λογοδοτούν και υποτάσσονται στους εκλογείς τους, στις ανώτερες Εθνικές Επιτροπές και στην κυβέρνηση.

Το σύστημα των Εθνικών Επιτροπών όπως θεσπίστηκε από εμάς είναι μια δική μας, ειδικά τσεχοσλοβακική απόπειρα να αντιμετωπιστεί ένα παλιό ζήτημα κάθε πραγματικά δημοκρατικού καθεστώτος, δηλαδή το ζήτημα του πώς, δια μέσου των εκπροσώπων τους, ο λαός όχι μόνο θα περνά νόμους, αλλά θα υλοποιεί αυτούς τους νόμους. Πιστεύω ότι οι εμπειρίες των τελευταίων τεσσάρων μηνών δικαιολογούν τον ισχυρισμό μας ότι παρ’ όλες τις δυσκολίες, οι Εθνικές μας Επιτροπές έχουν περάσει, επίσης, το τεστ της ικανότητας να διοικούν.

Το διάταγμα που θέτει όλα τα περιουσιακά στοιχεία των Γερμανών, των Ούγγρων και των προδοτών υπό την επίβλεψη των Συμβουλίων Εθνικής Διοίκησης αποτελεί μια σημαντική παρέμβαση στην εθνική οικονομία του κράτους μας. Ο βαθμός αυτής της παρέμβασης συνάγεται ειδικότερα όταν λαμβάνουμε υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της εξάχρονης κατοχής, ένα μεγάλο τμήμα της οικονομίας μας είχε περάσει στα χέρια των κατακτητών και των τσέχων και σλοβάκων βοηθών τους, και επομένως, εμπίπτει στις διατάξεις του διατάγματος για την Εθνική Διοίκηση.

Και αυτό επίσης σχετίζεται με την ιδιαίτερη αυτή τσεχοσλοβακική απόπειρα για βαθύ εκδημοκρατισμό. Και αυτό το βήμα επίσης έχει αποδείξει την αναγκαιότητά του, με το να διασώσει τους τεράστιους οικονομικούς πόρους του έθνους και της Δημοκρατίας. Μας βοηθά στις μεγάλες δυσκολίες της μεταβατικής περιόδου από την οικονομία της περιόδου του πολέμου σε μια οικονομία ειρηνικής περιόδου. Το σύστημα των Συμβουλίων Εθνικής Διοίκησης μας κάνει ευκολότερη μια λογική και υλική μετάβαση στην επόμενη φάση εθνικοποήσης κάποιων τομέων της οικονομίας μας- την εθνικοποίηση των τραπεζών και των βαριών και σημαντικών βιομηχανιών.

Μεταξύ άλλων, όχι λιγότερο σημαντικών μέτρων της παρούσας κυβέρνησης είναι το διάταγμα για την κατάσχεση της γης που ανήκε στους απογόνους της αριστοκρατίας της περιόδου μετά το “Λευκό Όρος”(σ.parapoda: στην ομώνυμη μάχη του 1620), τους Γερμανούς, τους Ούγγρους και τους προδότες.

Μεταξύ των πρώτης τάξης κρατικο-πολιτικών προβλημάτων, τα οποία η κυβέρνηση άρχισε να αντιμετωπίζει κατάλληλα, είναι το σλοβακικό ζήτημα. Είναι ευρέως γνωστό ότι η σχέση μεταξύ Τσέχων και Σλοβάκων επιλύεται στη βάση εντελώς νέων αρχών: στη βάση της αναγνώρισης των Σλοβάκων ως ξεχωριστού έθνους, και στη βάση της πλήρους ισότητας μεταξύ Τσέχων και Σλοβάκων.

***

Τα ζητήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε μπορούν να καταταχτούν χοντρικά σε πέντε ομάδες.

Πρώτα από όλα, υπάρχει το σημείο ότι με κάθε τρόπο θα πρέπει γρήγορα να βάλουμε τα οικονομικά μας σε τάξη, γρήγορα και πάση θυσία να βελτιώσουμε τις Μεταφορές, να αυξήσουμε την παραγωγή, το προϊόν της βαριάς και της ελαφριάς βιομηχανίας, και επίσης να βελτιώσουμε την όλη κατάσταση του εφοδιασμού.

Η δεύτερη ομάδα καθηκόντων προκύπτει από το γεγονός ότι τώρα πρέπει να κάνουμε ένα περαιτέρω μεγάλο βήμα στο δρόμο για την εθνικοποίηση των βασικών οικονομικών θέσεων, συγκεκριμένα πρέπει να προχωρήσουμε προς την εθνικοποίηση των τραπεζών, των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και της βασικής βαριάς βιομηχανίας μαζί.

Η τρίτη ομάδα καθηκόντων προκύπτει από το γεγονός ότι πρέπει να σταθεροποιήσουμε και να ισχυροποιήσουμε τα όργανα πολιτικής και κρατικής εξουσίας του λαού, δηλαδή, τις Εθνικές Επιτροπές. Στην πορεία των τεσσάρων τελευταίων μηνών, οι Εθνικές Επιτροπές έχουν περάσει επιτυχώς το τεστ της ικανότητας να διοικούν. Όμως θα ήμασταν τυφλοί αν δεν βλέπαμε ότι υπάρχουν ακόμα πολλές ελλείψεις στη δουλειά των Εθνικών μας Επιτροπών. Είναι για αυτό το λόγο που η ισχυροποίηση αυτών των οργάνων, αυτών των λαϊκών οργάνων κρατικής και δημόσιας διοίκησης, η σταθεροποίηση και βελτίωση του έργου τους, βρίσκεται μεταξύ των πιο επιτακτικών μας καθηκόντων. Εδώ υπάρχουν, πάνω από όλα, τρία πράγματα. Πρώτα από όλα, πρέπει να προσέξουμε οι άνθρωποι που βρίσκονται στις Εθνικές Επιτροπές να είναι αυτοί που πράγματι θέλουν να εργαστούν και να ξέρουν πώς να εργαστούν. Έπειτα, πρέπει να προσέξουμε οι Εθνικές Επιτροπές να αναπτύξουν τη μεγαλύτερη δυνατή πρωτοβουλία και θα πρέπει να κάνουν χρήση αυτής τους της δυνατότητας και αρμοδιότητας. Μια μεγάλη αδυναμία του έργου των Εθνικών Επιτροπών είναι ότι δεν αξιοποιούν πλήρως αυτή τους την αρμοδιότητα, δεν επιδεικνύουν αρκετό πρωτόβουλο πνεύμα, ακόμα ρίχνουν ματιές δεξιά κι αριστερά, και δεν εχουν ακόμα συνειδητοποιήσει το γεγονός πως δεν υπάρχει πια κανένα γερμανικό μαστίγιο στην πλάτη τους και ότι αυτές είναι οι κυρίαρχοι της κατάστασης στους τομείς και στα αντικείμενα όπου εκλέχτηκαν από το λαό. Οι δυνάμεις της αντίδρασης πιστεύουν ότι ο λαός μας δεν είναι σε θέση να κυβερνήσει και να διευθύνει τις υποθέσεις του από μόνος του. Πιστεύουν ότι οι Εθνικές μας Επιτροπές θα αποτύχουν και ότι ο λαός μας θα στραφεί ακολούθως σε αυτές ζητώντας τους να επανεισάγουν το παλιό σύστημα (…)

Πρέπει πάση θυσία να αποδείξουμε ότι αυτές οι προσδοκίες τους θα ματαιωθούν, και ότι ο λαός, μέσω των Εθνικών Επιτροπών του, είναι πράγματι σε θέση να κυβερνήσει και να διευθύνει τις υποθέσεις του από μόνος του.

Η τέταρτη ομάδα καθηκόντων που έχουμε να φέρουμε σε πέρας είναι η ενίσχυση και το πλάταιμα της εθνικής ενότητας, του Εθνικού Μετώπου. Είναι ξεκάθαρο ότι αν κατά τους τελευταίους τέσσερις μήνες ήμασταν σε θέση να πραγματοποιήσουμε μια θεμελιακή αλλαγή στην όλη δομή της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής, και αν σήμερα, μετά από αυτούς τους τέσσερις μήνες, θέτουμε στην ημερήδια διάταξη ένα τόσο κορυφαίο ζήτημα όπως η εθνικοποίηση των θέσεων-κλειδιά στην οικονομία, αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι έχουμε στη χώρα μας το Εθνικό Μέτωπο, εθνική ενότητα.

Συνοψίζοντας, το θέμα είναι πως ό,τι και να γίνει πρέπει να διατηρήσουμε την ενότητα του έθνους μας, να διατηρήσουμε το Εθνικό Μέτωπο, γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούμε να ανταποκριθούμε σε όλες αυτά τα δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, χωρίς κρίσεις και κλονισμούς.

Καθήκον μας είναι η περαιτέρω οικοδόμηση και ενδυνάμωση του κόμματός μας. Σήμερα είμαστε το μεγαλύτερο κόμμα σε αυτή τη χώρα. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκθέσεις από τις περιφέρειες, το σύνολο των εργασιακών και τοπικών οργανώσεων μόνο στην Τσεχία έχει ξεπεράσει τις 10.000. Τα μέλη του κόμματός μας είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Πλατιά στρώματα των εργαζομένων δίνουν μεγάλη αξία στο σημαντικό ρόλο του κόμματός μας στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και τις δάφνες που κέρδισε τότε, και το αποδεικνύουν αυτό με τον τρόπο με τον οποίο σπεύδουν να ενταχθούν στο κόμμα. Πρέπει να δώσουμε μεγάη σημασία σε αυτό και να οικοδομήσουμε το κόμμα μας. Πάνω από όλα, πρέπει να δούμε σε αυτό ότι σε κάθε κοινότητα πρέπει να έχουμε μια τοπική οργάνωση, σε κάθε εργοστάσιο και οργανισμό μια εργασιακή οργάνωση. Τέλος, ως τώρα έχουμε λίγες γυναίκες στις τάξεις μας. Εδώ, επίσης, επιτακτικό καθήκον μας είναι να τραβήξουμε περισσότερες από ποτέ από αυτές τις μεγάλες μας εφεδρείες. Πρέπει να πάμε ακόμα πιο βαθιά, να ισχυροποιήσουμε και να ενδυναμώσουμε το κόμμα μας ακόμα περισσότερο.

Οι βασικοί κλάδοι της εθνικής οικονομίας στα χέρια όλου του έθνους.

Ομιλία στη διαδήλωση του λαού της Πράγας με αφορμή την εθνικοποίηση των βασικών βιομηχανιών και τραπεζών, Πράγα, 25 Οκτώβρη 1945

Γιγαντιαία διαδήλωση  της 25ης Οκτώβρη 1945 στην Πράγα υπέρ των εθνικοποιήσεων

Η χτεσινή ημέρα, η 24η Οκτώβρη 1945, οπότε και υπογράφτηκαν τα διατάγματα για την εθνικοποίηση των τραπεζών, των ασφαλιστικών εταιριών, των ορυχείων, των σιδηρομεταλλευτικών επιχειρήσεων και άλλων βιομηχανικών τομέων, θα αποτελεί εφ’εξής μια ιστορική ημέρα για τη Δημοκρατία μας. Αυτό για το οποίο ολόκληρες γενιές εργαζομένων της πόλης και του χωριού πάλεψαν και υπέφεραν, για το οποίο πολλοί αφιέρωσαν ακόμα και τις ζωές τους, γίνεται πλέον πράξη. Οι βασικοί κλάδοι της οικονομίας μας περνούν από τα χέρια προδοτικών, εχθρικών και αρπακτικών κύκλων ξένων προς το έθνος, στα χέρια όλου του έθνους: δημιουργούνται οι συνθήκες για χαρούμενη και πραγματικά ελεύθερη εργασία για το λαό μας, και η οικονομική βάση της εθνικής μας ελευθερίας και της κρατικής ανεξαρτησίας μας ενισχύεται. Στην οικονομική σφαίρα, κάνουμε το δικό μας εγχώριο “Μόναχο”. Από αυτή την άποψη, η εθνικοποίηση είναι μια πράξη εθνική και βαθιά δημοκρατική. Είναι μια συνεπής συνέχιση του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα που διεξάγαμε εντός και εκτός της χώρας εναντίον της ξένης κατοχής και των φορέων της εγχώριας προδοσίας.

Όμως, ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι, οι υπάλληλοι, οι μηχανικοί και η εργαζόμενη διανόησή μας συνολικά είναι αρκετά ώριμοι πολιτικά ώστε να γνωρίζουν πως η εθνικοποίηση από μόνη της δεν είναι επαρκής για την υλική ευημερία του έθνους. Εθνικοποίηση συν καλή οργάνωση του εθνικοποιημένου τομέα της οικονομίας συν καλή διάταξη και αξιοποίηση ικανών ανθρώπων συν, κυρίως, η συντροφική, επιμελήςεργασία αυτοθυσίας όλου του λαού χωρίς εξαίρεση- μόνο όλα αυτά μαζί θα μας επιτρέψουν, γρήγορα και χωρίς μεγάλους κλονισμούς, όχι μόνο να ξεπεράσουμε τις συνέπειες της εξάχρονης κατοχής και του πολέμου, αλλά στο προσεχές μέλλον να βελτιώσουμε το όλο βιοτικό επίπεδο του έθνους μας.

1Τα Λαϊκά Δικαστήρια ήταν ειδικά δικαστήρια που θεσπίστηκαν μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Τσεχοσλοβακία βάσει ενός προεδρικού διατάγματος που υπογράφτηκε το Μάη του 1945. Τα δικαστήρια αυτά είχαν αρμοδιότητα την τιμωρία των ναζί εγκληματιών, των προδοτών και των συνεργατών τους, και είχαν προέδρους επαγγελματίες και λαϊκούς ως δικαστές. Καταργήθηκε στο τέλος του 1948. Το Εθνικό Δικαστήριο θεσπίστηκε με σκοπό την τιμωρία των ανώτατων πολιτικών εκπροσώπων της περιόδου της φασιστικής κατοχής 1939-1945 (μέλη των δοσιλογικών κυβερνήσεων, ηγέτες φασιστικών οργανώσεων κλπ). Το ανώτατο αυτό επαναστατικό δικαστήριο σταμάτησε τη δράση του το Μάη του 1947.

Πηγή: http://parapoda.wordpress.com